Marteniçka, Balkan ve
Trakya halklarının, bahar aylarında nazardan korunmak için taktıkları kırmızı
ve beyaz iplerden yapılmış bilekliklerdir. Günümüzde Balkan geleneği olarak
bilinse de Marteniçkalar inanışa göre Milattan Önce 4. yüzyılda Büyük
İskender tarafından asimile edilen, Herodot'a göre o döneme kadar Hindu'lardan
sonra dünyanın en kalabalık ikinci kavimlerinden biri olan Traklar'a kadar
uzanıyor.
İlk geleneklerde beyazın erkeği, kırmızının kadını temsil ettiğine inanılırmış.
İplerin birbirine sarılarak hazırlanması erkek ve kadının bağlılıkları ve yaşam
enerjilerinin olumlu yansımasını simgelermiş. Zaman içinde, farklı kültürlerin
etkisiyle beyaz uzun ömre kırmızı da sağlık ve güce yorumlanmış.
Yüzyıllardır süren bu gelenekle hem insanlara hem hayvanlara bağlanan bu iplerin kötü enerjileri uzaklaştırdığına inanılır. Bazı bölgelerde iplere bağlanan gümüş veya altın paralarla, değişik figürler hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılmıştır.
Bahar aylarında geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar. Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan'a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına “martenitsa” olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ederler. Âdete göre, martenitsalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınırlar. Bekar kızların sol bileğe, gelinlerin sağ bileğe taktıkları Marteniçkaların hediye olarak verilenlerinin en güçlü enerjiye sahip olduğuna inanılır.
Marteniçkalar el yapımıdır, bileğe bağlanırken dilek tutulur. Baharda çiçek
açan ilk ağaç dalına bağlanır ve yeterince beklenirse dileğin mutlaka
gerçekleştiğine inanılır.
Bu bayram Bulgarcada “Çestita Baba Marta!” şeklinde kutlanır. Baba Marta –
Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu
takılar, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılır. Bu şekilde yeni
başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
Otantik bir sanat niteliğinde olan Marteniçkalar düz kırmızı ve beyaz ipten yapıldığı gibi, püskül, balık, at nalı gibi bereket temsili çeşitli figürlerle de tasarlanmaktadır. Kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.
Sizler için hazırladığımız Marteniçkaların sevgi, sağlık, huzur ve mutluluk
getirmesini diliyoruz.
Yorum yaz